31 mei 1987: De eerste EuroCity in Europa

NS had een voortrekkersrol in Europa bij de ontwikkeling van het EuroCity concept. NS Marketing directeur Bert Wansink werd vanuit het Europese UIC overleg gevraagd een nieuw internationaal kwaliteitstreinen concept te ontwikkelen.

Er waren een aantal hoofdredenen:

  • Na het verdwijnen van TEE bestond er geen universeel internationaal kwaliteitslabel voor treinen meer in Europa
  • Het internationaal teruglopend reizigersvervoer wilde men een nieuwe impuls te geven
  • De hogesnelheidstreinen zouden de eerste tien tot twintig jaar nog geen internationale rol van betekenis spelen

Er werden een aantal kwaliteitscriteria afgesproken. Een paar regels waren:

  • De treinen moesten minimaal 90 km per uur gemiddeld afleggen (in bergachtige trajecten mocht daarvan worden afgeweken).
  • Altijd een restauratie aanwezig - in de trein tussen de gegroepeerde 1e en 2e klasse rijtuigen.
  • In de 1e klas restauratiebediening op de zitplaats.
  • Keuken volgens standaarden van de landen waar de trein rijdt.
  • Altijd rijtuigen met klimaatregeling.
  • Perron belettering om aan te geven waar welk rijtuig van de trein zou stoppen.
  • Aparte en duidelijke stationsomroep.
  • Treinpersoneel draagt badge met een logo.
  • "Zugbegleiters" (dienstregeling folders van de betreffende trein) bij elke zitplaats.
  • Kwaliteitscontrole door kwaliteitscontroleurs.

Voor de DB was invoering niet moeilijk. Het was een kleine aanscherping van hun succesvolle IC concept. Voor de SNCF was het veel lastiger. Die hadden immers een andere prioriteit: de TGV. En die wilde men niet prijsgeven aan EuroCity. NS had veel moeite met de 90 km norm. Veel gehoorde klacht bij NS: "Moeten we volle treinen in de spits aan de kant zetten voor een paar EuroCity reizigers die in moeten halen om aan de snelheid te komen?" Er was dus bij de Dienst van Exploitatie van NS niet veel visie.

Desondanks: op 31 mei 1987 vertrok de eerste EuroCity nota bene uit Amsterdam. Het was de Erasmus die de naam geërfd had van de eerdere TEE met die naam.
Een goede persvoorlichting zorgde voor veel belangstelling uit die hoek. De VARA- en AVRO-radio besloten om live vanuit deze trein die zondag uit te gaan zenden. Het hele retourtje Amsterdam-Frankfurt waren ze on air vanuit deze trein. Er was daarvoor aan de loc een salonrijtuig van de DB extra bijgeplaatst (DB WRmz 6180 8970 401) waarin de studio werd gebouwd. Een helikopter zorgde voor het doorstralen van de radioverbinding van de trein naar Hilversum.

's Avonds weer terug in Amsterdam was er een big band concert in de 1e klasse wachtkamer van Amsterdam CS. Ook dat werd live op de radio uitgezonden.

Van deze trip mocht ik wat foto's maken. Helaas zijn ze niet best van kwaliteit. Mijn camera liet het ernstig afweten die dag. Desondanks hieronder een korte samenvatting.


Na jaren van voorbereiding onder Europese leiding van NS Directeur Bert Wansink was het dan zo ver: de eerste EuroCity in Europa stond op de CTA voorgedraaid.


NS Directeur Bert Wansink geeft een fake vertreksein tbv van de pers voor rijtuig DB WGmh 6180 8970 401.


In Emmerich een gelukwens van een DB Directeur aan NS Directeur Bert Wansink. Het EuroCity project (Wansink was voortrekker in Europa van dit project) was gerealiseerd. Een model van een 120 mocht de vitrine in Utrecht gaan vullen.


Live uit de rijdende trein een Radio 1 uitzending met live muziek. Het Maastrichts Salon Orkest speelt hier een deuntje tijdens het programma Vroege Vogels. Rechts in de hoek presentatrice Letty Kosterman. Een helikopter vloog mee om de verbinding te realiseren.


In het hele salonrijtuig stond geluidsapparatuur ten behoeve van de live Radio 1 uitzending.


In het programma Vroege Vogels wordt NS Directeur Wansink geïnterviewd door Letty Kosterman en Yvo de Wijs. Vooraan op de foto iemand van een milieubeweging.


Het loopt tegen twaalf uur. Willem Duys is bijna aan het eind van zijn Muziek Mozaïek. We zitten inmiddels ergens in Duitsland. Dankzij een helikopter die het signaal uit de trein oppikte kon Hilversum het blijven ontvangen. Bij sommige tunneltjes viel de verbinding weg.


Tien voor half een: een nieuws-en actualiteitenprogramma. Ook live uit de trein, geschakeld met Hilversum. Hier wordt NS Directeur Bert Wansink geïnterviewd. Hij wordt bijgestaan door NS Persvoorlichter Wim Binnendijk.


Er is inmiddels een ander combo aanwezig voor live muziek in de trein. Tonny Eijk speelde de rest van de dag regelmatig live in programma. Later was ook zangeres Conny Vink van de partij.


Eerste EuroCity / EC Erasmus met life optreden Schlagerzanger Freddy Breck.


Eerste EuroCity / EC Erasmus; Interview in programma op Hilversum 1. Vlnr Fred Oster (AVRO); Wim Binnendijk (NS Voorlichting); Bert Wansink (directeur NS Marketing), Piet den Broeder (NS EuroCity) en een stafmedewerker van In- en Externe Betrekkingen.


Eerste EuroCity / EC Erasmus. Conny Vink & Combo Tonny Eijk live in de trein.

Ten slotte: ik heb de de bijna volledige radio uitzending nog op tape. Voor serieuze liefhebbers is eventueel een kopie beschikbaar. Ook heb ik laatst nog een kopie van NOS draaiboek gevonden. Hier te zien.